پاشویه تَب بازار با واردات خودرو/ رقابت پذیری به سود همه است

پس از کش مکش های بسیار بلاخره مجوز واردات خودرو از سینه کش مجلس و مجمع تشخیص عبور کرد و به پیچ دولت رسید تا بعد از دریافت مصوبه وارد فاز اجرا شود. هر چند در این خصوص شایعات بسیار است، اما نفس عمل یعنی ((واردات خودرو)) از جمله مسائلی است که تقریبا هیچ کس روی آن شکی ندارد. البته نه با ساز و کارهای گذشته بلکه با قوانین واقع بینانه.

اگر به حافظه تاریخی خودروسازان مراجعه کنیم، خواهیم دید همواره واردات خودرو موجب رشد خودروسازان داخلی هم شده است. بگذارید این موضوع را کمی شفاف تر بررسی کنیم. در دورانی که پلتفرم های قدیمی صنعت خودرو با همان شکل و شمایل و امکانات گذشته تولید می شدند، حضور خودروهای وارداتی در کشور خریداران را با خودروهایی آشنا کرد که از نظر امکانات رفاهی و ایمنی یک سرو گردن از تولیدات داخلی بالاتر بودند.

هر چند این خودروها به دلیل تعرفه های بالای واردات هیچ گاه نتوانستند رقیب مستقیم خوروسازان داخلی باشند، اما تاثیر تکنولوژیکی آنها بر محصولات داخلی انکار ناپذیر است. بسیاری از به روز رسانی های پلتفرم های داخلی در دورانی اتفاق افتاد که خودروهای وارداتی و یا حتی چینی در بازار خودنمایی کردند. از این رو قطعا واردات خودروهای به روز جهانی می تواند موجب رشد خودروسازان داخلی نیز باشد.

کاهش تب بازار
اما نکته دیگر تاثیر این خودروها روی قیمت بازار است. امروز خودروهایی رده میانی بازار از نظر سگمنت، همچون کره ای ها قیمت های نجومی در بازار خودرو دارند که ناشی از عدم وجود رقیب است. از این رو قطعا واردات خودروهای کلاس B و C که از نظر قیمت در رده حدود ۲۵ هزار دلار قرار می گیرند، می تواند تَب افزایش قیمت در این بخش از بازار را کاهش دهد.

به این ترتیب خودروهای کارکرده کره ای که در حال حاضر قیمت آنها به حدود ۱ میلیارد تومان رسیده است، هم زمان با واردات نمونه های صفر کیلومتر پله های قیمت را معکوس طی خواهند کرد و با کاهش قیمت این خودروها دیگر تولیدات خودروسازان داخلی همچون بعضی از پلتفرم های جدید و بعضی از نمونه های به روز رسانی شده مثل خانواده پژو، وارد مسیر کاهش قیمت می شوند.

البته نباید فراموش کرد راهکار دیگر در این خصوص افزایش تولید است که خودروسازان طبق سیاست های کلان وزارت صمت و مبتنی بر دستور ۸ ماده ای رئیس جمهور در این مسیر اقداماتی نیز انجام داده اند. از جمله این اقدامات باید به کاهش خودروهای کف اشاره کرد که در این صورت با برداشته شدن بار این خودروها از دوش خودروسازان، امکان افزایش تولید محقق می شود. زیرا به طور مثال محمدعلی تیموری مدیرعامل سایپا سیاست های تولید و تجاری سازی مستقیم را در این گروه صنعتی پیگیری می کند که موجب افزایش عرضه خواهد شد.

بدون شک افزایش عرضه خودرو و افزایش تولید در کنار واردات خودرو می تواند معمای گرانی در بازار خودرو را حل کند. این در شرایطی است که خودروسازان داخلی با تولید خودروهایی همچون تارا و شاهین امروز در نقطه ای از نظر دانش فنی قرار دارند که در صورت بازگشت سرمایه در گردش مناسب، می توانند قدم های بزرگ تری در مسیر توسعه پلتفرم های خود بردارند.

رقابت پذیری واقعی
اثربخشی واردات خودرو نه تنها التهاب بازار خودرو را کاهش خواهد داد، بلکه قدرت انتخاب مشتریان را نیز بالاتر می برد و این افزایش قدرت انتخاب است که باعث رشد کیفیت، فناوری و رقابت پذیری خودروسازان داخلی با رقیبان خارجی نیز می شود. به این ترتیب شائبه انحصار که همواره از سوی واردکنندگان مطرح شده است نیز فروکش می کند. پس از این کافی است خودروسازان داخلی بتوانند با قیمت گذاری غیر دستوری محصولات خود را به فروش برسانند. قطعا در شرایط سخت رقابتی هیچ محصولی افزایش قیمت غیر منطقی نخواهد داشت. این عین ((رقابت پذیری)) است و بدون شک این مسیر به سمت ارتقاء صنعت خودرو پیش می رود.

امروز بسیاری از خودروهای وارداتی و صفر کیلومتر تولید داخل بدون این که کارکردی داشته باشند به صورت صفر کیلومتر و یا با کارکردهای پایین، بارها خرید و فروش شده اند. اتفاقی که دلالان بازار آن را رقم می زنند و هر خرید و فروش موجب سودی چند میلیونی برای فروشند و خریدار که همان فروشنده بعدی است می شود. این سناریو رئال دلالی بی شک با واردات خودرو و افزایش تولید خودروسازان بدل به تراژدی تلخی می شود که در پایان آن دلال ها از فیلم( بازار) حذف خواهند شد.

نباید فراموش کرد قیمت افسار گسیخته خودروهای داخلی در بازار، نه خواسته متولیان امر است و نه خودروسازان. بلکه این قیمت به دلیل کمبود عرضه در مقابل تقاضا شکل گرفته است. اتفاقی که در اقتصاد پر نوسان ایران امری طبیعی است. گاهی سرمایه به سمت بازار خودرو می رود، گاهی ارز، گاهی مسکن، طلا و کالاهایی دیگر. حتی در اواسط دهه ۸۰ نقدینگی سرگردان به سمت خرید و انبار سیمان نیز رفته بود!
به این ترتیب راهکارهایی که در شرایط اقتصادی این چنینی باید از آن بهره برد، افزایش عرضه است. در نتیجه با این روش است که می توان تب بازار را کنترل کرد. این عرضه در شرایط فعلی به صورت کامل از توان خودروسازان کشور خارج است. زیرا زیان های انباشته در اثر تحریم ها باعث شده توان خودروسازان و زنجیره تامین کاهش یابد. پس راهی نمی ماند جز واردات خودرو برای جبران بخشی از کمبودها. فارغ از این که دولت چه سازو کاری برای این موضوع در نظر گرفته است، ((نفس واردات)) به سود خودروسازان، واردکنندگان و در نهایت مردم است.

یادداشت : امید آورزمانی

انتهای پیام/