درخواست واردات اتوبوس روی میز رئیس جمهور/ نگاه زاکانی به خارج است یا داخل؟

علیرضا زاکانی شهردار تهران طی روزهای گذشته با ارسال نامه ای به دفتر رئیس جمهور خواستار (( واردات ۱۰۰۰ دستگاه اتوبوس شهری)) خریداری شده از اروپا و از طریق یکی از همسایگان کشور شده است.

خواسته ای که نشان می دهد زاکانی مسیری بر خلاف شعارهای انتخاباتی خود در دوران نامزدی سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در پیش گرفته است.

این درخواست شهردار تهران در شرایطی به پاستور ارسال شده که او گویا ۴۱ وعده اقتصادی خود در دوران نامزدی ریاست جمهوری را فراموش کرده است. زاکانی در وعده های اقتصادی خود که ۱۶ خرداد سال گذشته در خبرگزاری ها از جمله ایمنا منتشر شده است در بند های مختلف به حوزه تولید و به خصوص ظرفیت های داخلی اشاره دارد.

در بند ۷ این وعده های اقتصادی او آمده ((توجه به بخش تولید و بهره‌مندی از ظرفیت‌های داخلی)) همچنین در بندهای ۹، ۱۳،۳۴،۴۰ و ۴۱ او وعده داده بود که قرار است تولید را حمایت کند و موانع را از سر راه تولید بردارد تا اشتغال زایی در صنعت رونق بگیرد.

اما ارسال درخواست واردات اتوبوس به دفتر رئیس جمهور نشان داد، زاکانی برخلاف شعارهای قبلی خود نگاه متفاوتی به پتانسیل های داخلی دارد. زیرا در حالی که تولید کنندگان بخش تجاری با سرمایه گذاری بسیار توانسته اند پتانسیل های مناسبی را در حوزه تولید و اشغال بعد از فشارهای تحریمی ایجاد کنند، مصرف کردن میلیون ها دلار و یورو ارز برای واردات اتوبوس کارکرده همچون چراغی است که از نگاه آقای شهردار به مسجد رواست نه منزل!

ظرفیت های داخلی
تجاری سازان کشور که از اردیبهشت ماه سال ۹۷ بعد از بازگشت دوباره تحریم های آمریکا دوران سختی را پشت سر گذاشته اند، دوباره ظرفیت های خود را برای تامین خودروهای تجاری سبک و سنگین آماده کرده اند. ایجاد ظرفیت های تولید در شرکت هایی چون ایران خودرو دیزل، عقاب افشان، شهاب خودرو و اِسنا دقیقا مبتنی بر شعارهای انتخاباتی زاکانی است. اما گویا این شعارها در حد شعار باقی مانده اند!

از طرفی تاکید مقام معظم رهبری بر تولید و اشغال و استفاده از ظرفیت های داخلی در دیدار با مسئولین نظام چراغی است که راه را روشن می کند تا از خروج بی رویه ارز از کشور جلوگیری شود. زیرا ایشان در این دیدار فرمودند: یک مسئله‌ی دیگر هم مسئله‌ی منابع ارزی است که ما این منابع ارزی را کجا مصرف میکنیم و چه جوری مصرف میکنیم. مراقب باشیم که اگر چنانچه یک گشایش ارزی‌ای مثلاً حالا از یک ناحیه‌ای به وجود می‌آید، این منابع ارزی صرف واردات بی‌رویّه نشود، صرف کارهای زیربنائی کشور بشود؛ کشور به کارهای زیربنائی احتیاج دارد.

ایشان در ادامه اضافه کردند: مسئله‌ی حمل و نقل، مسئله‌ی حمل و نقل ریلی، مسائل گوناگون مربوط به همین شرکتهای دانش‌بنیان، مسئله‌ی راه‌های ارتباطی با کشورهای همسایه، اینها کارهای زیربنائی است که بایستی انجام بگیرد، کشور هم احتیاج دارد به اینها. نوسازی صنایع؛ خیلی از صنایعِ ما کهنه است که نوسازی اینها احتیاج دارد به درآمدهای ارزی.

توان تولید ۸ هزار دستگاه تنها در دو کارخانه داخلی
به طور کلی آنچه که از بیانات رهبری در دیدار با مسئولین نظام در بخش صنعت، اقتصاد و به خصوص مباحث ارزی فهم می شود، جلوگیری از خروج ارز بابت واردات کالاهایی است که توان تولید آنها در داخل وجود دارد. از این رو در شرایطی که بخش اتوبوس سازی تنها در دو کارخانه ایران خودرو دیزل ( ۵ هزار دستگاه) و اِسنا ( ۳ هزار دستگاه) مجموعا به ۸ هزار دستگاه می رسد، باید از آقای شهردار سوال کرد، آیا استفاده از ظرفیت های داخلی اولویت دارد، یا ظرفیت اروپایی هایی که برجام را نقض کرده اند و شما از منتقدان درجه یک آنها بوده اید؟

البته زمزمه های واردات اتوبوس های نو یا دست دوم اروپایی مدتی بعد از نشستن متخصص پزشکی هسته ای روی صندلی مدیریت شهرداری تهران، در محافل خبری مطرح شده بود و از این رو سابقه ای چندماهه دارد. این در حالی است که حتی اگر تولید کنندگان داخلی در شرایط فعلی نتوانند به سرعت یک هزار دستگاه اتوبوس مرود نیاز شهرداری تهران را تامین کنند، چرا در همان روزهای اول که نیاز به این اتوبوس ها در شهرداری تهران احساس شد، به سراغ سازندگان داخلی نرفتند؟

نکته بعدی در خصوص واردات این اتوبوس ها، مربوط به نگهداری و تعمیرات آنهاست. زیرا بدون شک هم زمان با واردات این اتوبوس ها باید حجم زیادی از قطعات یدکی و نیازمندی های خدمات آنها نیز به کشور وارد شود. ضمن این که دانش فنی عیب یابی و تعمیرات آنها هم موضوع دیگری است که باید دید در داخل وجود دارد یا خیر؟ همه این ها در شرایطی است که تولید کنندگان بخش تجاری کشور به رغم توانمندی هایی که به سختی تا به امروز حفظ و ایجاد شده است، همواره از دسترسی کافی و به موقع به ارز مورد نیاز گله دارند. شاید وقت آن رسیده باشد که آقای شهردار نگاهی به شعارهای انتخاباتی خود بیندازد و به سمت توانمندی های داخلی نگاه کند.

یادداشت : امید آورزمانی

بی جرم دوست پای زما در کشیده باز

تا خود چه گفت دشمن ما در قفای ما

شعر از عبید زاکانی

انتهای پیام/